Khi phát hiện polyp đại trực tràng từ giai đoạn sớm, bác sĩ sẽ tiến hành cắt polyp để ngăn ngừa nguy cơ tiến triển thành ung thư.
GS.TS Đào Văn Long, nguyên Giám đốc Đại học Y cho biết, bản chất của polyp đại tràng không phải u, mà là một tổn thương có hình dạng giống như một khối u, có cuống hoặc không, tổn thương này do niêm mạc đại tràng và tổ chức dưới lớp niêm mạc tăng sinh tạo thành.
Polyp đại trực tràng bệnh lý tương đối phổ biến, đa phần không gây hại. Chỉ có một số loại polyp có khả năng phát triển thành ung thư nếu không được phát hiện kịp thời.
Vì thế, trong quá trình nội soi đại trực tràng, phát hiện polyp bác sĩ sẽ thường cắt bỏ polyp để ngăn ngừa nguy cơ.
Hầu hết những người bị polyp đại tràng không gặp bất kỳ triệu chứng nào, bạn có thể không biết mình bị polyp cho đến khi bác sĩ phát hiện ra nó trong quá trình kiểm tra đại tràng.
Tuy nhiên, một số người bị polyp đại tràng có thể gặp phải một số dấu hiệu sau:
– C.hảy m.áu trực tràng: Đây có thể là dấu hiệu của bệnh polyp đại tràng hoặc ung thư hoặc các bệnh lý khác, chẳng hạn như bệnh trĩ hoặc vết rách nhỏ ở h.ậu m.ôn.
– Thay đổi màu phân: M.áu có thể xuất hiện dưới dạng vệt đỏ trong phân của bạn hoặc làm cho phân có màu đen. Sự thay đổi màu sắc cũng có thể do một số loại thực phẩm, thuốc hoặc thực phẩm chức năng gây ra.
– Thay đổi thói quen đi tiêu: Táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài hơn một tuần có thể cho thấy sự hiện diện của một khối u hoặc ung thư đại tràng. Tuy nhiên, một số tình trạng khác cũng có thể gây ra những thay đổi trong thói quen đi tiêu.
– Đau: Polyp đại tràng có thể làm tắc nghẽn một phần ruột của bạn, dẫn đến đau bụng quặn thắt.
– Thiếu m.áu do thiếu sắt: C.hảy m.áu do polyp có thể xảy ra từ từ theo thời gian, ngay cả khi không có m.áu trong phân. Thiếu m.áu do thiếu sắt có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và khó thở.
GS Long khuyến cáo, những người có t.iền sử polyp đại tràng dù đã cắt bỏ vẫn cần tái khám định kỳ, bởi khả năng polyp tiếp tục mọc lại kể từ lần c.ắt đ.ầu tiên là 30%.
Quan trọng hơn, việc tái khám định kỳ bằng nội soi cũng là phương pháp quan trọng để phát hiện nguy cơ tiến triển ung thư.
Ung thư đại tràng là một trong những loại ung thư phổ biến nhất. Nó chỉ đứng sau ung thư phổi và ung thư t.iền liệt tuyến ở nam giới. Ở phụ nữ, tỉ lệ mắc ung thư trực tràng chỉ đứng sau ung thư vú (theo Globalcan 20124).
Hầu hết các ca mắc ung thư đại trực tràng thường không có nguyên nhân rõ ràng, tuy nhiên những trường hợp sau có nguy cơ cao hơn ở những đối tượng sau: Ngoài 50 t.uổi; Gia đình có t.iền sử bị bệnh này; Có t.iền sử polyp đại tràng; Đã từng mắc chứng viêm ruột; Có lối sống không lành mạnh.
Do đó, với những người có nguy cơ cao này, việc tái khám, nội soi đại trực tràng theo chỉ định của bác sĩ rất quan trọng để phát hiện sớm nguy cơ ung thư, can thiệp kịp thời.
5 lưu ý quan trọng để phòng ngừa nguy cơ ung thư đại trực tràng
Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng đứng thứ 5 sau ung thư dạ dày, phổi, vú, vòm. Đây là căn bệnh có thể tầm soát phát hiện sớm, tiên lượng điều trị tốt ở giai đoạn sớm.
Trên thực tế, có tới 70-80% bệnh nhân ung thư đại trực tràng ở Việt Nam được phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn.
Nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng tăng theo độ t.uổi, t.uổi càng cao, nguy cơ mắc bệnh càng gia tăng. Bệnh cũng có nguy cơ ở người có t.iền sử gia đình có người mắc ung thư đại trực tràng; Bệnh sử cá nhân hoặc gia đình có polyp đại trực tràng cũng làm tăng nguy cơ ung thư; Cả bệnh Crohn và viêm loét đại trực tràng đều có thể tiến triển ung thư.
Đáng nói, ung thư đại trực tràng hiếm khi biểu hiệu rõ ràng ở giai đoạn sớm, nhưng căn bệnh này hoàn toàn có thể phòng ngừa, với 5 lưu ý quan trọng dưới đây:
1. Khám sàng lọc ung thư
Bạn hãy thực hiện kiểm tra phát hiện ung thư đại trực tràng định kỳ, bắt đầu từ t.uổi 50 và sớm hơn, nếu là người có yếu tố nguy cơ cao. Nếu bạn có t.iền sử cá nhân hoặc gia đình bị ung thư đại trực tràng hoặc bị polyp đại trực tràng, hoặc t.iền sử những loại ung thư khác, hoặc bệnh viêm ruột, hãy nói chuyện với bác sĩ chuyên khoa để được khám sàng lọc kiểm tra sớm hơn.
2. Ăn nhiều chất xơ
Rau xanh, trái cây có ý nghĩa rất quan trọng để ngăn ngừa nguy cơ ung thư đại trực tràng. Chúng được ví như chiếc chổi quét sạch những mảng bám vào đại trực tràng. Vì thế, hãy ăn nhiều trái cây, rau xanh, tốt nhất là nên ăn sống, ăn đồ luộc thay vì chiên xào có nhiều dầu mỡ.
3. Chế độ ăn ít chất béo
Thay vì đồ chiên rán, hãy lựa chọn cách chế biến phù hợp, luộc, hấp. Ngoài ra, hạn chế ăn đồ ăn nhanh, giàu chất béo không có lợi cho cơ thể.
4. Không uống nhiều rượu và không hút thuốc
Nếu bạn sử dụng rượu bia, chỉ sử dụng lượng rất ít mỗi ngày. Các chất cồn và t.huốc l.á đều là nguyên nhân gây ung thư đại trực tràng và các loại ung thư đường tiêu hóa khác. Nếu bạn đang hút thuốc, hãy bỏ ngay. Nếu bạn không hút thuốc, đừng bao giờ thử dùng.
5. Tập thể dục thường xuyên
Hãy tập ít nhất 20 phút trong 3 đến 4 ngày trong tuần. Các hoạt động đơn giản như đi bộ, làm vườn, leo cầu thang có thể giúp giảm nguy cơ mắc ung thư.
