Ung thư cổ tử cung là căn bệnh thường gặp ở chị em phụ nữ, nhất là độ t.uổi ngoài 30, 40.
Hầu như tất cả các trường hợp mắc bệnh ung thư cổ tử cung đều bắt đầu từ chứng nhiễm loại vi khuẩn HPV.
Ung thư cổ tử cung xuất phát từ trong các tế bào của cổ tử cung. Thường thì các tế bào tăng trưởng và phân chia để tạo thành những tế bào mới theo nhu cầu của cơ thể. Khi các tế bào già đi thì sẽ dần được thay thế bằng các tế bào mới mà đôi khi cơ thể không cần. Ung thư cổ tử cung thường tiến triển chậm trong thời gian dài. Trước khi ung thư xảy đến, cổ tử cung có một ít thay đổi, qua đó các tế bào bất bình thường bắt đầu xuất hiện. Sau lúc ấy, các tế bào bất bình thường có thể trở thành tế bào ung thư và lan rộng.
Theo các chuyên gia, có nhiều yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung. Tuy nhiên, hầu như tất cả các trường hợp mắc bệnh ung thư cổ tử cung đều bắt đầu từ chứng nhiễm một loại siêu vi khuẩn tên là human papillomavirus – gọi tắt là HPV.
Vi khuẩn HPV lây truyền qua đường s.inh d.ục, phụ nữ và nam giới đều có thể bị lây.
Tuy nhiên, không phải cứ nhiễm HPV là có nguy cơ ung thư. Các chủng HPV gây ung thư thường là HPV type 16 và HPV type 18 (HPV-16, HPV-18).
Ngoài ra, có nhiều yếu tố khác làm gia tăng nguy cơ mắc loại ung thư này, như:
Hút thuốc: T.huốc l.á chứa nhiều hóa chất có thể gây hại cho cơ thể. Phụ nữ hút thuốc sẽ dễ bị ung thư cổ tử cung gấp hai lần so với người không hút thuốc.
Ức chế miễn dịch: Thuốc hay các bệnh ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch, chẳng hạn như virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV), virus gây ra bệnh AIDS, có thể làm tăng nguy cơ n.hiễm t.rùng HPV và dẫn đến ung thư cổ tử cung.
Nhiễm chlamydia: Một số nghiên cứu cho thấy nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung sẽ tăng cao nếu bạn đã hoặc nhiễm chlamydia.
Ăn ít trái cây và rau quả: Phụ nữ ăn không đủ các loại trái cây và rau quả sẽ có nguy cơ cao mắc ung thư cổ tử cung.
Thừa cân: Phụ nữ thừa cân có nhiều khả năng bị ung thư cổ tử cung.
Sử dụng thuốc tránh thai lâu dài: Các nhà nghiên cứu đưa ra bằng chứng về việc uống thuốc ngừa thai trong thời gian dài sẽ làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung.
Mang thai nhiều: Những phụ nữ mang thai 3 lần hoặc nhiều hơn sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư cổ tử cung.
Mang thai lần đầu khi dưới 17 t.uổi: Phụ nữ dưới 17 t.uổi mang thai lần đầu sẽ có khả năng mắc bệnh gấp 2 lần so với người bình thường.
Hoàn cảnh sống khó khăn: Phụ nữ nghèo đói sẽ không thể tiếp cận với dịch vụ chăm sóc y tế đầy đủ, bao gồm cả xét nghiệm Pap.
Bệnh sử gia đình: Người thân trong gia đình bị ung thư cổ tử cung hoặc ung thư vú.
Di truyền: Nếu mẹ hoặc chị em bị ung thư cổ tử cung, nguy cơ bạn mắc bệnh sẽ tăng lên 2-3 lần cao hơn so với người bình thường.
Bất cứ phụ nữ nào cũng có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung. Điều đáng mừng, loại ung thư này hoàn toàn có thể phát hiện sớm qua sàng lọc chủ động, tiên lượng điều trị rất tốt nếu phát hiện sớm.
Vì thế, các chuyên gia khuyến cáo chị em cần quan tâm tầm soát định kỳ. Theo đó, phụ nữ nên đi xét nghiệm Pap ít nhất 3 năm một lần kể từ năm 21 t.uổi. Nếu bạn sinh hoạt t.ình d.ục trước năm 21 t.uổi, bạn nên đi xét nghiệm ung thư cổ tử cung khoảng 3 năm sau lần sinh hoạt đầu tiên.
Đây là phương pháp xét nghiệm đơn giản, rẻ t.iền nhưng lại cho phép phát hiện những biến đổi bất thường của tế bào cổ tử cung. Những biến đổi này có thể đưa đến ung thư nếu không chữa trị.
Anh thử phương pháp xét nghiệm giúp phát hiện sớm 50 loại ung thư
Ngày 13-9, Cơ quan Dịch vụ y tế quốc gia Anh (NHS) bắt đầu thử nghiệm lớn nhất thế giới trên 140.000 tình nguyện viên phương pháp xét nghiệm m.áu có thể phát hiện hơn 50 loại ung thư trước khi xuất hiện triệu chứng.
Phương pháp xét nghiệm m.áu đơn giản có thể giúp phát hiện hơn 50 loại ung thư – Ảnh: GETTY IMAGES
Theo Hãng tin Reuters, do ADN của tế bào ung thư khác với ADN của tế bào khỏe mạnh, xét nghiệm có tên gọi Galleri sẽ quan sát ADN trong m.áu bệnh nhân để xác định liệu có sự hiện diện của tế bào ung thư hay không.
Phương pháp phát hiện ung thư sớm Galleri – do Công ty chăm sóc sức khỏe Grail (Mỹ) phát triển – sẽ giúp bệnh nhân có cơ hội điều trị sớm và tăng tỉ lệ sống lên đáng kể.
“Phương pháp xét nghiệm m.áu nhanh chóng và đơn giản này có thể là khởi đầu cho cuộc cách mạng trong phát hiện và điều trị ung thư ở đây (Anh) và trên thế giới”, bà Amanda Pritchard – giám đốc điều hành NHS – tỏ ra tự tin.
“Bằng cách phát hiện ung thư thậm chí trước khi các dấu hiệu và triệu chứng xuất hiện, chúng ta có cơ hội tốt nhất để chữa trị và chúng ta có thể trao cho mọi người cơ hội sống sót cao nhất”, bà Pritchard cho biết thêm.
Khi phát hiện dấu hiệu ung thư, kết quả xét nghiệm Galleri có thể cho biết các tế bào ung thư xuất hiện ở bộ phận nào trong cơ thể với độ chính xác cao, giúp các chuyên gia y tế có hướng điều trị thích hợp cho bệnh nhân.
Từ ngày 13-9, NHS bắt đầu thử nghiệm phương pháp xét nghiệm m.áu đơn giản này với 140.000 tình nguyện viên tại Anh để kiểm chứng hiệu quả của phương pháp.
Các tình nguyện viên sẽ được xét nghiệm m.áu trong những tuần tới. Hai năm sau đó, họ được xét nghiệm lại lần nữa.
NHS cho biết các tình nguyện viên – trong độ t.uổi từ 50 đến 77 – là những người có tình trạng sức khỏe và sắc tộc khác nhau, và chưa từng được chẩn đoán mắc ung thư trong 3 năm qua.
“Chúng tôi cần nghiên cứu cẩn thận xét nghiệm Galleri để tìm hiểu xem phương pháp này có giúp giảm đáng kể số ca bệnh ung thư thường chỉ được chẩn đoán ở giai đoạn muộn hay không”, ông Peter Sasieni – giáo sư chuyên về ngăn ngừa ung thư tại ĐH King (Kings College London, Anh) – giải thích.
Cho đến nay, ung thư phổi là nguyên nhân gây t.ử v.ong phổ biến nhất ở Anh, chiếm khoảng 1/5 tổng số ca t.ử v.ong do ung thư. NHS cho biết ung thư phổi, ruột, tuyến t.iền liệt và vú chiếm 45% ca t.ử v.ong do ung thư ở Anh.
Bà Pritchard cho biết phương pháp Galleri có thể đóng vai trò quan trọng trong tham vọng của NHS nhằm phát hiện 75% bệnh ung thư trong giai đoạn đầu dễ điều trị.
Theo Đài Sky News, Galleri đặc biệt hiệu quả trong việc phát hiện các bệnh ung thư thường khó xác định sớm như ung thư đầu và cổ, ruột, phổi, tuyến tụy và vòm họng.
Song, phương pháp này không thể phát hiện tất cả loại ung thư. Do đó, không thể thay thế các chương trình khám sàng lọc khác của NHS dành cho các loại ung thư như ung thư vú, cổ tử cung…
Các kết quả thử nghiệm đầu tiên dự kiến có vào năm 2023. Nếu thành công, phương pháp xét nghiệm này sẽ được sử dụng từ năm 2024.
