Bệnh tiểu đường có thể gây đau tim, suy tim, đột quỵ, suy thận và hôn mê. Những biến chứng này có thể dẫn đến t.ử v.ong.
Bệnh tiểu đường nếu không được phát hiện và kiểm soát – nghĩa là mức đường huyết cao hoặc thấp nghiêm trọng, nó có thể gây ra tác hại cho cơ thể, từ tim, não, thận, chân, mắt, răng, tai, đến hệ thần kinh và cả chức năng sinh sản.
Bệnh tiểu đường có thể gây đau tim, suy tim, đột quỵ, suy thận và hôn mê. Những biến chứng này có thể dẫn đến t.ử v.ong. Bệnh tim mạch là nguyên nhân gây t.ử v.ong hàng đầu ở người mắc bệnh tiểu đường, theo Cleveland Clinic.
Xét nghiệm m.áu mới có thể dự đoán bệnh tiểu đường gần 20 năm trước khi phát bệnh. Ảnh SHUTTERSTOCK
Nhưng phát hiện sớm nguy cơ mắc bệnh trước khi xuất hiện các triệu chứng có thể giúp giảm thiểu các biến chứng.
Một nghiên cứu gần đây do Đại học Lund của Thụy Điển dẫn đầu đã xác định một loại protein trong m.áu có thể dự đoán bệnh tiểu đường loại 2 lên đến 19 năm trước khi bệnh khởi phát, theo Hindustan Times.
Kết quả nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí khoa học Nature Communications.
“Chúng tôi phát hiện ra rằng mức độ cao hơn của protein follistatin lưu thông trong m.áu có thể dự đoán bệnh tiểu đường loại 2 sớm đến 19 năm trước khi bệnh khởi phát, bất kể các yếu tố nguy cơ như t.uổi tác, chỉ số khối cơ thể (BMI), đường huyết lúc đói, tiến sĩ Yang De Marinis, Phó giáo sư tại Đại học Lund và là tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.
Nghiên cứu đã theo dõi 5.318 người trong suốt 4 đến 19 năm ở hai địa điểm khác nhau ở Thụy Điển và Phần Lan.
Follistatin là một loại protein chủ yếu được tiết ra từ gan và tham gia vào quá trình điều hòa chuyển hóa. Nghiên cứu đã điều tra những gì sẽ xảy ra với cơ thể khi follistatin trong m.áu trở nên quá cao.
Sử dụng dữ liệu lâm sàng từ nghiên cứu về bệnh tiểu đường của Đức, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng follistatin thúc đẩy sự p.hân h.ủy chất béo từ mô mỡ, dẫn đến tăng tích tụ lipid trong gan. Điều này làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ và bệnh tiểu đường loại 2, theo Hindustan Times.
Để tìm hiểu điều gì điều chỉnh mức follistatin trong m.áu, các nhà nghiên cứu đã thực hiện nghiên cứu liên kết toàn bộ gien trên 5.124 người từ Thụy Điển, Anh và Ý, phát hiện ra rằng mức follistatin được điều chỉnh di truyền bởi protein điều hòa glucokinase – một loại enzyme trong gan xúc tác việc chuyển hóa đường glucose.
Mức độ cao hơn của một loại protein lưu thông trong m.áu có thể dự đoán rất sớm bệnh tiểu đường. Ảnh SHUTTERSTOCK
Tiến sĩ Yang De Marinis cho biết: “Nghiên cứu này cho thấy follistatin có tiềm năng trở thành một dấu ấn sinh học quan trọng để dự đoán bệnh tiểu đường loại 2 trong tương lai, và nó giúp làm sáng tỏ về các cơ chế đằng sau căn bệnh này”.
Bước tiếp theo là đưa các kết quả vào sử dụng trong lâm sàng. Dụng cụ chẩn đoán dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI) sử dụng follistatin làm dấu ấn sinh học cho bệnh tiểu đường loại 2 đang được phát triển thông qua công ty khởi nghiệp công nghệ sinh học Lundoch Diagnostics, nơi tiến sĩ Yang De Marinis làm giám đốc điều hành. Sau đó sẽ xin cấp bằng sáng chế cho dụng cụ này và đưa vào sản xuất thương mại trên các thị trường toàn cầu.
Dụng cụ này là một xét nghiệm m.áu đơn giản, có thể cung cấp cho bệnh nhân điểm số rủi ro để đ.ánh giá nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 trong tương lai.
Tiến sĩ Yang De Marinis kết luận: “Khám phá này mang đến cơ hội để đưa ra các biện pháp ngăn ngừa bệnh tiểu đường loại 2. Nghiên cứu của chúng tôi sẽ tiếp tục hướng tới mục tiêu này”, theo Hindustan Times.
Xét nghiệm m.áu giúp phát hiện sớm hơn 50 loại bệnh ung thư
Việc xét nghiệm m.áu đột phá mới có thể phát hiện hơn 50 loại ung thư chỉ với 1 mẫu m.áu đơn giản có thể sớm được phổ biến rộng rãi và có thể là cuộc cách mạng trong việc phát hiện và chẩn đoán ung thư, giúp cứu sống nhiều người.
Xét nghiệm m.áu Galleri được phát triển bởi một công ty công nghệ sinh học có tên là GRAIL, trụ sở tại San Francisco, California (Mỹ).
Xét nghiệm này có thể phát hiện 50 loại ung thư khác nhau như tuyến tụy, buồng trứng, thực quản… theo Daily Mail.
Bước đột phá và có khả năng cứu sống hàng triệu người
Chuyên gia nói rằng phát minh ra xét nghiệm m.áu này là bước đột phá và có khả năng cứu sống hàng triệu người nhờ phát hiện sớm ung thư, và do đó tăng khả năng sống sót của người bệnh.
Sau khi 2 ống m.áu của bệnh nhân được gửi đến phòng xét nghiệm, người bệnh có thể nhận được kết quả trong vòng 10 ngày.
Xét nghiệm m.áu đột phá mới có thể phát hiện hơn 50 loại ung thư chỉ với 1 mẫu m.áu đơn giản có thể sớm được phổ biến rộng rãi. Ảnh MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Xét nghiệm này dự kiến sẽ có mặt trên khắp nước Mỹ vào cuối năm nay, trong khi ở Vương quốc Anh, thử nghiệm lớn nhất về xét nghiệm đã bắt đầu vào tháng 9 vừa qua và vẫn đang tiếp tục với 140.000 người tham gia.
Xét nghiệm m.áu đơn giản nhằm tìm kiếm những dấu hiệu sớm nhất của bệnh ung thư, đặc biệt là những dấu hiệu khó phát hiện sớm như ung thư phổi, ung thư tuyến tụy hoặc ung thư dạ dày.
Xét nghiệm này có thể phát hiện những thay đổi tinh vi do ung thư gây ra vì nó tìm thấy những thay đổi hóa học trong các đoạn mã di truyền rò rỉ từ các khối u vào m.áu, khi có thể chưa có triệu chứng rõ ràng.
Tín hiệu này không có nghĩa là bệnh nhân chắc chắn bị ung thư, mà là có thể bị ung thư. Sau đó sẽ tiến hành các xét nghiệm tiếp theo để xác định chắc chắn.
Minetta Liu, bác sĩ ung thư của Phòng khám Mayo Clinic (Mỹ), cho biết: “Hiện nhiều bệnh ung thư được phát hiện quá muộn, dẫn đến kết quả không tốt. Phát hiện ung thư sớm là rất quan trọng để điều trị thành công”.
Ung thư là nguyên nhân gây t.ử v.ong hàng đầu trên thế giới. Các xét nghiệm tầm soát ung thư hiện nay chỉ kiểm tra được 5 loại ung thư và chỉ có thể tầm soát mỗi lần được 1 loại ung thư, theo Daily Sabah.
Xét nghiệm này chỉ cần 2 ống m.áu của bệnh nhân và sẽ cho ra kết quả sau khoảng 10 ngày . Ảnh MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Phòng khám Mayo, nơi thử nghiệm xét nghiệm này ở Mỹ, cho biết xét nghiệm có khả năng phát hiện rất hiệu quả hơn 50 loại ung thư, với tỷ lệ dương tính giả dưới 1%. Trong 50 loại ung thư này, có đến hơn 45 loại hiện vẫn chưa có xét nghiệm sàng lọc nào giúp phát hiện sớm, theo Daily Mail.
Vượt xa khả năng của y học thế giới hiện tại
“Xét nghiệm này là một tiến bộ mang tính đột phá và có thể mang lại lợi ích to lớn trong việc cứu sống con người và cả kinh tế”, tiến sĩ Josh Ofman, giám đốc y tế kiêm trưởng bộ phận đối ngoại của GRAIL, cho biết.
“Nếu ung thư có thể được phát hiện sớm, chúng ta có thể cải thiện đáng kể kết quả của bệnh nhân”, tiến sĩ Julia Feygin, liên lạc viên khoa học y tế cấp cao tại GRAIL, cho biết.
Tiến sĩ Greg Plotnikoff, giám đốc phòng khám Minnesota Personalized Medicine (Mỹ), nói rằng xét nghiệm này vượt xa khả năng của y học thế giới hiện tại.
“Đây là bước ngoặt có tính quyết định. Nếu chúng ta có thể nắm bắt mọi thứ sớm hơn, thì chúng ta có cơ hội tạo ra sự khác biệt đáng kể”, tiến sĩ Greg Plotnikoff nói thêm, theo Daily Mail.
